klp.pl- Walki o utrzymanie Placu Broni, będącego dla chłopców małą ojczyzną.
- wartości, jakimi kierowali się tytułowi bohaterowie utworu, a które są nadal aktualne.
Spis treści
1. Chłopcy z Placu Broni - przesłanie utworu
2. Uniwersalizm Chłopców z Placu Broni
3. Świat dziecięcej fantazji w powieści „Chłopcy z Placu Broni”
Przesłanie Chłopców z Placu Broni
Dla chłopców Plac Broni był miejscem szczególnym. To właśnie tu spotykali się po lekcjach i spędzali większość czasu na zabawach. Było to ich miejsce na ziemi – miejsce, w którym czuli się wolnymi i niezależnymi od dorosłych, w którym podlegali ustanowionym przez siebie prawom i zasadom. Plac Broni był dla nich swoistym symbolem wolności, małej ojczyny, w obronie której podjęli bohaterską walkę, zgodnie z zasadami kodeksu honorowego. W imię ocalenia Placu przed Czerwonymi Koszulami jeden z chłopców – najmłodszy i najczęściej niedoceniany przez kolegów Nemeczek – oddał swoje życie, nie dożywając chwili, w której ich przywódca dowiedział się, że ich poświęcenie okazało się daremne, ponieważ za kilka dni na placu miała rozpocząć się budowa kamienicy.
Ferenc Molnar poruszył również kwestię zasad i wartości, którymi powinien kierować się każdy człowiek. Chłopcy z Placu Broni są jeszcze dziećmi, lecz zawsze starają się postępować według norm, które świadczą o ich szacunku wobec siebie, przyjaźni, lojalności, uczciwości i honorze. Autor podkreśla te cechy, zestawiając ich z rywalizującymi z nimi o Plac Broni Czerwonymi Koszulami i postawą Deżo Gereba, który dopuścił się zdrady wobec przyjaciół. I tu ponownie wyróżnił się mały Erno Nemeczek, który odważnie wyraził swą opinię o Gerebie, nazywając go zdrajcą, za co potrafił docenić go Feri Acz – przywódca Czerwonych Koszul. W postawie malca wielokrotnie uwidacznia się wierność i lojalność wobec przyjaciół, choć dopiero w chwili śmierci zostaje tak naprawdę przez nich doceniony. Historia Nemeczka zawiera w sobie swoiste przesłanie – często dzieje się tak, że ci najsłabsi i lekceważeni przez innych okazują się najbardziej wartościowi i zyskują miano bohatera.
Miłość do ojczyzny, lokalny patriotyzm, bohaterstwo, wolność i przyjaźń to wartości, które wynikają bezpośrednio z przesłania powieści Ferenca Molnara. To wartości, w imię których chłopcy z Placu Broni gotowi byli do największych poświęceń, lecz jednocześnie zakończenie utworu wskazuje na ulotność i nietrwałość dziecięcych wyobrażeń wobec zderzenia ze światem dorosłych. Nemeczek umiera, nieświadomy tego, że jego waleczna postawa nie ocaliła ukochanego Placu Broni. Dla jego kolegów śmierć malca jest zjawiskiem bolesnym, lecz szybko zapominają o niej, skupiając się na swoich obowiązkach. Śmierć Nemeczka, strata małej ojczyzny to dla Janosza Boki krok w dorosłość i pożegnanie się ze światem dziecięcej beztroski.
Uniwersalizm Chłopców z Placu Broni
Powieść Ferenca Molnára: „Chłopcy z Placu Broni” można określić jako utwór ponadczasowy i uniwersalny. Chociaż akcja rozgrywa się pod koniec XIX wieku, to wymowa dzieła jest aktualna również współcześnie.
„Chłopcy z Placu Broni” to historia grupy chłopców, którzy swoimi postawami mogą dawać przykład każdemu człowiekowi, niezależnie od jego wieku i czasów, w jakich przyszło mu żyć. Najważniejszymi dla nich wartościami była przyjaźń, lojalność, uczciwość i miłość do miejsca zabaw, którą można oceniać w kategoriach patriotyzmu. Wspaniałej lekcji odwagi i wierności udziela mały Nemeczek. Chłopiec nie dopuszcza się zdrady przyjaciół, nie pozwala, aby nazywano ich tchórzami i całym sercem kocha Plac Broni, w obronie którego poświęca swoje zdrowie i życie. Doskonale wie, czym jest prawdziwa Ojczyzna, której symbolem stał się dla niego Plac, ponieważ walczył w jego obronie. Janosz Boka stanowi przykład sprawiedliwości i uczciwości – nawet w obliczu zdrady Gereba potrafił zachować tajemnicę, aby nie oczerniać nazwiska kolegi. Z kolei losy Deżo udowadniają, że nawet zdrajca zasługuje na drugą szansę, a jeśli ma w sobie wystarczająco dużo męstwa i honoru może zrehabilitować swoje imię w oczach przyjaciół.
Przyjaźń, miłość do Ojczyzny, lojalność, sprawiedliwość i uczciwość to wartości, które powinny być cenne dla każdego człowieka. I tego właśnie uczą czytelnika bohaterowie powieści Molnára.
Świat dziecięcej fantazji w powieści „Chłopcy z Placu Broni”
Świat przedstawiony w powieści Ferenca Molnára: „Chłopcy z Placu Broni” to świat dziecięcej fantazji – świat widziany oczami dziecka i ukazany z perspektywy dziecka.
Głównymi bohaterami utworu jest grupa chłopców, połączona więzami przyjaźni i spotykająca się w starym tartaku przy ulicy Pawła. Na sągach drzewa zbudowali fortece i twierdze, a na każdej powiewała zielono-czerwona chorągiewka – symbolizująca barwy, jakie przyjęli chłopcy. Każdy z nich posiadał stopień wojskowy, a do spraw związku podchodził nadzwyczaj poważnie i z poczuciem odpowiedzialności oraz posłuszeństwa wobec kolegi, który miał wyższą rangę.
Plac Broni stał się symbolem ich wolności i swobody oraz był swoistą małą ojczyzną, ukochanym skrawkiem ziemi, której byli gotowi bronić za wszelką cenę. Było to ukochane miejsce, do którego zdążali każdego dnia po lekcjach, które było świadkiem ich smutków i radości. Ten beztroski świat zostaje zburzony w dniu, kiedy wódz przeciwnej armii, Feri Acz, kradnie ich chorągiewkę, bezprawnie wchodząc na teren tartaku. Przewodniczący chłopców, Janosz Boka, doskonale zdaje sobie sprawę z zagrożenia ze strony czerwonych koszul. Przeciwnicy postanawiają odebrać chłopcom z Placu Broni ich ukochany Plac. Nie w przypływie nienawiści, gniewu czy chęci dominowania, lecz z przyczyn, które narzucił im świat dorosłych – zaistniało bowiem ryzyko, że mogą zostać wyrzuceni z Ogrodu Botanicznego i przez to utracą swoje miejsce zabaw.
W świat dziecięcej fantazji i beztroski w ten sposób wkraczają problemy ludzi dorosłych, z którymi chłopcy muszą się zmierzyć. Jeden z kolegów zawodzi ich zaufanie i sprzymierza się z czerwonymi koszulami, zapewniając wrogów, że ułatwi im przejęcie placu. Chłopcy muszą przygotować obronę swojej małej Ojczyzny i poprzysięgają, że nigdy nie oddadzą jej dobrowolnie i bez walki. Janosz ogłasza mobilizację swych żołnierzy, a czerwone koszule wypowiadają wojnę. W tym momencie świat dziecięcej wyobraźni zastaje załamany.
Wojna pomiędzy dwiema grupami chłopców nosi znamiona prawdziwej wojny. Boka okazuje się doskonałym strategiem i jako generał świetnie dowodzi swoją armią. Zdrajca Gereb odzyskuje szacunek kolegów, a największą ofiarę ponosi Nemeczek – zwykły szeregowiec, jak to zazwyczaj w prawdziwej wojnie bywa. Zwycięstwo chłopców z Placu Broni ma więc smak goryczy. Erno umiera, a ukochany Plac, którego tak dzielnie i z ogromnym poświęceniem bronili, zostaje im odebrany przez dorosłych. Rozczarowanie i ból po stracie małego przyjaciela najbardziej odczuwa Boka, który zaczyna rozumieć, czym tak naprawdę jest dorosłe życie – nierozerwalnym splotem smutków i radości. Janosz jako pierwszy spośród kolegów przekracza granicę między światem dziecięcej fantazji a światem dorosłych.
Utrata Placu Broni i śmierć Nemeczka to dla Janosza Boki definitywne rozstanie ze światem dziecięcej fantazji, który istniał dopóty, dopóki nie został zburzony przez zderzenie z problemami dorosłych.
Autor: